بررسی مراحل تحولی راشستانهای طبیعی در قطعه شاهد منطقه کلاردشت (لنگا)

جنگلهای پهن برگ معتدله شمال ایران میراث گرانبهایی است که به دنبال پسروی یخچالها در دوران سوم زمین شناسی به مرور به سمت عرضهای جغرافیایی بالا توسعه و گسترش یافته است. تنوع گونه ای (فون و فلور) اهمیت این جنگلها را چند برابر نموده است. به طوری که امروزه از این جنگلها به عنوان ذخیره گاه ژنتیکی و بانک ژن اسم برده می شود. حضور گونه های درختی ارزشمندی مانند «راش»، افرا، توسکا، شیردار، بارانک، زبان گنجشک، گیلاس وحشی، بلوط و انجیلی اهمیت این جنگلها را چندین برابر نموده است. گونه جنگلی «راش» از جمله گونه هایی است که در چرخه تکامل و توالی این جنگلها، نقش به سزایی داشته به طوری که در حال حاضر 63/23 درصد تعداد و 96/29 درصد حجم جنگلهای شمال ایران را به خود اختصاص داده است. شناخت مراحل توالی و بررسی کمی و کیفی توده های جنگلی در هر مرحله تحول می تواند راهکارهای درستی را در مدیریت تهیه و اجرای طرحهای جنگلداری ارائه نماید. برای انجام این مطالعه عرصه هایی از طرحهای جنگلداری لنگا و کلاردشت که از زمان اجرای آنها به عنوان قطعه شاهد در نظر گرفته شده اند انتخاب و بعد با انتخاب 5 قطعه نمونه یک هکتاری به ابعاد 100×100 متر برخی از مشخصه های جنگل شناسی از جمله نوع گونه، تعداد در طبقات قطری و ارتفاعی، میزان موجودی، حجم، رویه زمینی، وضعیت تجدید حیات در هر مرحله تحولی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل نشان می دهد که سه مرحله اصلی تحول شامل: مراحل تخریب[1]، مرحله اولیه (صعود و افزایش رشد)[2] و اپتیمال[3] در این جنگلها قابل تشخیص و تفکیک است و در بین مراحل تحولی مختلف، مرحله اولیه با 468 اصله در هکتار (قطر بیش از 5/7 سانتیمتر) بیشترین تعداد و مرحله تحولی تخریب با 279 اصله کمترین تعداد در هکتار را دارا می باشند، از نظر حجمی مرحله اپتیمال با 588 متر مکعب بیشترین و مرحله تخریب با 357 متر مکعب کمترین میزان را دارا می باشند، درخصوص درختان خشک نیز بیشترین میزان حجم در مرحله تخریب مشاهده گردید (2/19 متر مکعب). همچنین درخصوص زادآوری بیشترین تعداد مربوط به مرحله تخریب (17600 اصله) و کمترین مربوط به مرحله اپتیمال (1090 اصله) می باشد. 4- decay stage 5- initial stage 6- optimal stage